Młode oblicze węgierskiej ziemi

Marzena 12 października 202226 czerwca 2023 4 komentarze edukacja, oświata, Strajk nauczycieli, szkoły

W tym roku Światowy Dzień Nauczyciela obchodzony jest na Węgrzech w nieco odmienny sposó.

Żywy łańcuch dla nauczycieli

Przed godziną 8 rano jak zwykle widć tłumy młodych ludzi spieszących do szkół. Dziś w wielu placówkach lekcji jednak nie będzie. Dziś, w węgierscy uczniowie postanowili w inny sposób uczcić Światowy Dzień Nauczycieli,

O 7.45 stworzono żywy łańcuch „Uczniów dla nauczycieli” jako wyraz solidarności ze zwolnionymi za udział w strajku nauczycielami, gdyż według nowego rozporządzenia z dnia 12 lutego 2022 r. prawa do niego nie mają.

W samym Budapeszcie w demonstracji wzięło udział wiele tysięcy uczniów, pedagogów, rodziców i wszystkich tych, którzy nie zgadzają się na „zapaść w oświacie”. I choć organizatorzy nie byli pewni, czy uczestnicy zdołają wypełnić odcinek od Dworca Wschodniego do Mostu Elżbiety, zebrany tłum stworzył żywy łańcuch na ponad dwukrotnie dłuższej trasie.

Z protestującymi solidaryzowali się też kierowcy przejeżdżających na tej trasie samochodów osobowych i autobusów. Nieustający dźwięk naciskanych klaksonów i pojawiające się zza otwieranych okien pojazdów ręce złożone w znak zwycięstwa dodawały zebranym odwagi. Podobne akcje protestacyjne, choć nie na tak wielką skalę, odbyły się także w innych miastach.

Zajęcie Mostu Małgorzaty

A to jeszcze nie koniec dnia. W stolicy Węgier na godz. 17 ruch Grund (to właśnie o „grunt” walczyli „Chłopcy z Placu Broni”) zaprasza wszystkich, którym nie są obojętne losy węgierskiej oświaty na Most Małgorzaty. Tu odbędzie się akcja „Zajęcie mostu dla nauczycieli”, a o godz. 19 na placu Kossutha przed Parlamentem odbędzie się koncert solidarnościowy z pedagogami i demonstracja dla wolności.

Kryzys w węgierskiej oświacie

Węgierscy nauczyciele od wielu miesięcy protestują przeciwko przestarzałemu systemowi oświaty, nieodpłatnym nadgodzinom, zwiększeniu obowiązków i głodowym pensjom. Obiecane przez rząd podwyżki pensji o 10% nie znalazły akceptacji tego środowiska, a jeszcze bardziej go rozzłościły. Według pedagogów konstrukcja rewaloryzacji płac w zaproponowanym kształcie to tylko kosmetyczny zabieg, mającyna celu PR-owski wydźwięk, a nie wprowadzaniu rzeczywistych zmian.

„Strajk prawem podstawowym”

Kiedy nauczyciele zapowiedzieli ogólnokrajowy strajk, rząd odpowiedział rozporządzeniem opublikowanym w Dzienniku Ustaw z 12 lutego 2022 r., w którym m.in. określa na jakich warunkach nauczyciele mogą strajkować. W praktyce oznacza to, że nie mogą. Stąd to często pojawiające się hasło „Strajk prawem podstawowym”. Tych nauczycieli, którzy wbrew rozporządzeniu rozpoczęli strajk, dotknęły retorsje, albo zostało im doręczone ostrzeżenie, lub zwolnienie z pracy.

Warto tu nadmienić, że rok szkolny 2022/2023 na Węgrzech rozpoczął się deficytem nauczycieli w liczbie 16 tysięcy.

„Chłopcy z placu broni”

Hymnem obecnych protestów jest piosenka z teatralnego przedstawienia „Chłopcy z Placu Broni” (Pál utcai fiúk) w budapeszteńskim teatrze Vígszinház, autorstwa Petera Gesztiego, węgierskiego wykonawcy muzycznego, producenta, celebryty, członka jury w węgierskiej „Szansie na sukces”.

Tu znajdziecie polskie tłumaczenie tekstu, niedoskonałe jeszcze, ale jedno dla mnie jest już pewne. Dotychczasowy tytuł polski „Chłopcy z Placu Broni” nie oddaje w pełni sensu walki chłopaków z naszej lektury obowiązkowej. Węgierski tytuł tej książki to dosłownie „Chłopcy z ulicy Pawła” i tak też jest najczęściej tłumaczony na inne języki. Wydaje mi się, że jest to o wiele bardziej adekwatne, bo nie o plac broni chłopcy walczą, ale o wolną przestrzeń, w której nawet najmniejszy i najsłabszy w społeczeństwie – nawet Nemecsek – powinnień mieć swój głos.

Czy rząd węgierski go usłyszy?

4 komentarze do “Młode oblicze węgierskiej ziemi”

Pingback: Kto będzie dziś uczył? - Prosto z Budapesztu
Pingback: “Media łżą”, uczniowie protestują - Prosto z Budapesztu
Pingback: Kto będzie dziś uczył? - Prosto z Budapesztu
Pingback: Odszedł najbardziej wolny Węgier - Prosto z Budapesztu