30. Marsz Równości w Budapeszcie. Jaką cenę przyjdzie zapłacić?
30. Marsz Równości w Budapeszcie to nie tylko demonstracja solidarności ze środowiskami LGBTQ+, to także pokaz siły determinacji tej części węgierskiego społeczeństwa, która wierzy, że “wolności i miłości nie da się zakazać” i jest gotowa za te poglądy zapłacić wysoką cenę.
28 czerwca 2025 odbędzie się w Budapeszcie impreza solidarnościowa ze środowiskiem LGBTQ+, jednak nie będzie to “klasyczny” Marsz Równości. Stawka jest o wiele wyższa. To wojna kulturowa “być albo nie być” dla liberalnych przedstawicieli społeczeństwa na Węgrzech.
Wolności i miłości nie da się zakazać
Budapeszt Pride jest najstarszym Pridem w Europie Środkowej. W tym roku nie odbędzie się jednak w swojej pierwotnej formie, a więc jako impreza organizowana oddolnie przez środowiska LGBTQ+. Rząd Orbána wprowadził zmiany do węgierskiego ustawodawstwa, w świetle których dotychczasowa forma Pridu byłaby imprezą nielegalną, za organizację której grozi kara więzienia, a uczestnikom kara grzywny w wysokości do 500 Euro. Burmistrz Budapesztu Gergely Karácsony, wywodzący się z opozycji, wziął na swoje barki ciężar decyzji rządu i 28 czerwca 2025 organizuje Budapest Pride jako imprezę samorządową, która zgodnie z prawem węgierskim nie wymaga zezwolenia policji.
Rząd swoje, burmistrz Budapesztu swoje
Mamy tu do czynienia z podobną sytuacją, którą znamy od 15 października 2023 r. w Polsce. Równoległą wykładnią prawa dwóch sił politycznych.
Podczas gdy minister sprawiedliwości w rządzie Orbana grozi burmistrzowi Budapesztu więzieniem, a uczestnikom Pridu karami grzywny, sam burmistrz stolicy Węgier uważa, że zgodnie z węgierskim prawem impreza organizowana przez samorząd nie wymaga rejestracji i zezwolenia policji. Jednocześnie policja ma obowiązek ją zabezpieczać.
Czytaj także Orban zakazuje, miasto organizuje: niepewność wokół Marszu Równości
Dyplomacja wspiera Pride
23 czerwca ambasady 33 krajów na Węgrzech wydały wspólne oświadczenie, w którym zapewnili środowiska LGBTQ+ o swoim wsparciu:
Z okazji 30. Budapest Pride Festival, my, niżej podpisane ambasady i instytucje kulturalne, potwierdzamy nasze wsparcie dla lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych, interpłciowych i queer (LGBTIQ+) na Węgrzech i na całym świecie. Opowiadamy się za prawami wszystkich ludzi do równego traktowania i niedyskryminacji, wolności wypowiedzi i pokojowych zgromadzeń oraz ochrony przed przemocą werbalną i fizyczną, zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka.
Wyrażamy uznanie dla pracy obrońców praw, aktywistów, dziennikarzy i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, którzy pracują nad tym, aby wszystkie osoby były traktowane równo i korzystały z pełnej ochrony prawnej, niezależnie od orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej lub cech płciowych.
Przez ponad trzy dekady Budapest Pride stał się symbolem wytrwałości i postępu, odzwierciedlając niezbędną rolę osób LGBTQ+ w promowaniu demokracji. Podczas gdy Budapest Pride świętuje tę doniosłą okazję, zdecydowanie opowiadamy się za przyszłością, w której wszyscy ludzie będą mogli żyć w miłości z DUMĄ.
Czytaj też 30. Pride w Budapeszcie – głos radnego Ogólnokrajowego Samorządu Polskiego na Węgrzech
Oświadczenie podpisały ambasady następujących państw:
Austria,
Australia,
Belgia,
Brazylia,
Chile,
Cypr,
Czechy,
Dania,
Wielka Brytania,
Estonia,
Finlandia,
Francja,
Grecja,
Holandia,
Irlandia,
Islandia,
Kanada,
Kolumbia,
Kosowo,
Łotwa,
Polska,
Litwa,
Luksemburg,
Malta,
Czarnogóra,
Niemcy.
Norwegia,
Portugalia,
Słowenia,
Hiszpania,
Szwajcaria,
Szwecja,
Nowa Zelandia
