Polski festiwal w centrum miasta. Instytut Polski w Budapeszcie kończy 85 lat
Już 23 i 24 maja rozpocznie się huczne świętowanie 85 urodzin Instytutu Polskiego w Budapeszcie.
Instytut Polski w akcji
Ledwo zakończyła się jubileuszowa 30 Polska Wiosna Filmowa, a już nadarza się kolejna okazja do spotkania z polską kulturą na Węgrzech. I to wszystko za sprawą Instytutu Polskiego w Budapeszcie, który za chwilkę będzie miał 85 lat.
Z tej okazji w piątek 24 maja przed siedzibą Instytutu w sercu stolicy Węgier stanie urodzinowa scena festiwalowa, na której wystąpią m.in. takie sławy polskiej muzyki jak Vołosi i Kraków Street Band. Dzień wcześniej, w czwartek 23 maja, organizatorzy zapraszają na multimedialną wystawę poświęconą twórczości Józefa Chełmońskiego i wystawę plakatu polskich i węgierskich artystów.
Szczegółowy program dostępny na stronie Instytutu Polskiego w Budapeszcie.
A tak się bawiliśmy na 80 urodzinach Instytutu Polskiego w Budapeszcie:
Historia Instytutu Polskiego w Budapeszcie
Instytut Polskie w Budapeszcie wspólnie z Instytutami Polskimi w Londynie i Bukareszcie należy do najstarszych placówek zagranicznych promujących polską kulturę za granicą. Jest też, obok Instytutu Włoskiego, najstarszym zagranicznym ośrodkiem kultury na Węgrzech.
Początki Instytutu sięgają 1 października 1934 roku i podpisania w Warszawie umowy o współpracy kulturalnej pomiędzy Polska i Węgrami. Cztery lata później, 31 października 1938 roku, Zbigniew Załęski, lektor języka polskiego przy Uniwersytecie Królewskim im. Pétera Pázmánya w Budapeszcie, otrzymał nominację na stanowisko dyrektora Instytutu Polskiego. Instytut rozpoczął działalność w styczniu 1939 roku, zaś oficjalne otwarcie siedziby pod adresem Múzeum krt. 11 – w obecności przedstawicieli polskich i węgierskich władz państwowych – nastąpiło 24 maja 1939 roku.
Do wybuchu II wojny Instytut zajmował się przede wszystkim propagowaniem polskiej nauki, kultury i języka. Wszystko to, co nastąpiło po 1 września, a zwłaszcza fala uchodźców polskich przybyłych na Węgry, nałożyło na Instytut nowe zadania. Instytut pomagał w przygotowywaniu młodych polskich uchodźców do egzaminów na studia na Węgrzech, wydawał polskie książki – w serii wydawniczej Biblioteka Polska ukazało się ponad 80 tomów, stał się nieoficjalną redakcją podręczników do nauki języka polskiego i redakcją czasopisma Rocznik Polski a także siedzibą Wyższego Studium dla Uchodźców.
Instytut Polski w Budapeszcie był jedyną tego typu instytucją działającą w tym czasie w Europie i w dodatku w państwie, pozostającym w sojuszu z Niemcami. Niemieckie władze wielokrotnie sprzeciwiały się działalności Instytutu. Dzięki zrozumieniu i przychylności władz węgierskich Instytut Polski działał nieprzerwanie do 19 marca 1944 roku i był bezpiecznym miejscem spotkań duchowych przywódców emigracji polskiej, wybitnych przedstawicieli polskiej literatury, kultury i sztuki.
Instytut Polski w Budapeszcie po wojnie wznowił działalność w 1951 roku. Działał wówczas w budynku na ulicy Váci pod nazwą Czytelnia Polska / Lengyel Olvasóterem. We wrześniu 1952 roku tamże ruszył pierwszy po wojnie kurs języka polskiego prowadzony przez Istvána Varsányiego, a przez kolejne trzydzieści lat ponad 17 tysięcy osób wzięło udział w takich kursach.
W 1964 roku Instytut został przeniesiony pod obecny adres przy ul. Nagymező 15 i przemianowany na Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej / Lengyel Tájékoztató és Kulturális Központ. Obecną nazwę: Instytut Polski w Budapeszcie przyjął w roku 1994.
Źródł: Instytut Polski w Budapeszcie
Zdjęcia: Fortepan
