Prawdziwe węgierskie klimaty. Dom Muzyki Fonó obchodzi swoje 30-lecie. Z tej okazji w tym tygodniu dwa ważne wydarzenia
Dom Muzyki Fonó obchodzi swoje 30-lecie. Z tej okazji w tym tygodniu dwa ważne wydarzenia: w czwartek Koncert Dresch Mihály Alternatív Quartet, gość: Borbély Mihály – zespół Dél-Alföldi Szaxofonegyüttes – rodzina Csoóri i w sobotę Noc Táncházów czyli Noc Domów Tańca.
Fonó Budai Zeneház
Fonó Budai Zeneház (w skrócie Fonó) to centrum kulturalno-muzyczne założone w 1995 roku na budzińskiej stronie Budapesztu. Powstało jako miejsce spotkań artystów, gdzie przenikają się muzyka tradycyjna, jazz, współczesna muzyka klasyczna i folk. Fonó szybko zyskało renomę jako przestrzeń, w której wspierano ruch táncház (domów tańca), czyli węgierskich potańcówek opartych na muzyce ludowej, oraz jako scena koncertowa dla znakomitych zespołów z Węgier i całej Europy Środkowej.
Oprócz koncertów Fonó prowadzi też wytwórnię płytową Fonó Records, która promuje zarówno muzykę ludową, jak i jazz. Dzięki temu instytucja stała się jednym z najważniejszych punktów na mapie węgierskiej kultury muzycznej, przyciągając lokalną społeczność i turystów zainteresowanych autentycznymi dźwiękami Karpat.
Jedną z płyt winylowych wydanych w ramach jubileuszowej serii jest album “Reptető” Mihálya Drescha, który 11 września o godz. 20 wystąpi w składzie Alternatív Quartet.
Jubileuszowy koncert Fonó30
11 września 2025, godz. 20:00 — 23:59 – Koncert Dresch Mihály Alternatív Quartet, gość: Borbély Mihály – zespół Dél-Alföldi Szaxofonegyüttes – rodzina Csoóri i Noc Táncházów czyli Noc Domów Tańca.
Oto jak wydarzenie zapowiadane jest na stronie Fonó
Trzydzieści lat temu otworzył swoje podwoje Fonó Budai Zeneház. Od tego czasu Fonó stało się jednym z najważniejszych ośrodków muzyki ludowej, światowej i jazzowej w Węgrzech i na świecie – miejscem, w którym tradycja i współczesne myślenie organicznie się łączą. Seria koncertów FONÓ30 oferuje esencję tych trzech dekad: powracających mistrzów, kultowych wykonawców, dialogi międzypokoleniowe.
Pierwszego wieczoru jubileuszowej serii na scenie pojawią się wykonawcy, którzy od dłuższego lub krótszego czasu są ściśle związani z Fonó i dzięki swojej twórczości od dziesięcioleci są znaczącymi postaciami węgierskiego życia muzycznego.
Mihály Dresch Alternatív Quartet, gość: Mihály Borbély
Zespół Mihálya Drescha od dziesięcioleci konsekwentnie i autentycznie podąża ścieżką opartą na głębokim połączeniu węgierskiej muzyki ludowej i afroamerykańskiego jazzu. Zaangażowanie, szacunek, pokora, wybitni muzycy i ponadczasowe standardy w stylu Drescha – oto „doświadczenie Drescha”. Gościem koncertu będzie Mihály Borbély, który wzbogaci dobrze znane „doświadczenie Drescha” o nowe barwy.
Dél-Alföldi Szaxofonegyüttes jest od połowy lat dziewięćdziesiątych jedną z najważniejszych formacji free jazzu w kraju. Swoim charakterystycznym brzmieniem, przywodzącym na myśl Art Ensemble of Chicago, wypełniali kluby i festiwale, w tym Fonó, gdzie od początku byli stałymi gośćmi. W ich grze w naturalny sposób łączą się inspiracje muzyką ludową i swobodna organizacja dźwięków. Powrót zespołu do Fonó to prawdziwa chwila w historii jazzu.
Rodzina Csoóri
Podczas otwarcia Fonó trzydzieści lat temu gościliśmy starszego i młodszego Sándora Csoóri. Od tamtej pory minęło całe pokolenie, ale muzyczne dziedzictwo tej rodziny jest nadal żywe i aktualne. To wzruszająca i wyjątkowa okazja, aby podczas jubileuszu ponownie powitać ich na scenie. (fono.hu)
Jubileuszowa Noc Domów Tańca Fonó30, otwarcie sezonu
13 września 2025, FONÓ30 Jubileum: Táncházak Éjszakája nyitótáncház
To wyjątkowe wydarzenie, podczas którego do późnej nocy rozbrzmiewa tradycyjna muzyka ludowa z różnych regionów Węgier i Karpat, a uczestnicy tańczą w kręgu, uczą się kroków od mistrzów i wspólnie przeżywają atmosferę dawnych wiejskich potańcówek. To nie tylko koncert, ale też żywa zabawa – z nauką tańców, śpiewem i spontanicznymi jam sessions.
To jedno z najbardziej charakterystycznych wydarzeń Fonó, bo właśnie tam idea táncház (domu tańca) od lat ma swoje serce w Budapeszcie.
Czytaj też Żywa tradycja
.
Program rozpoczyna się już o 15 godz., wspólnym bográcsozásem czyli gotowaniem w kociołku i konkurs kulinarny z udziałem zespołów tanecznych, a także programami dla dzieci i młodzieży. Po szczegóły odsyłam do strony Fonó. Poniżej podaje rozkład jazdy domów tańca.
20:30 Tańce Seklerów – Zoltán Zsuráfszky junior, Judit Zsuráfszkyné Szabó, Százszorszép TE. | Zespół Tükrös
21:30 Tańce z Sárköz – István Mosóczi, Kinga Mészáros, Ifjú Kincső TE. | Zespół Magos
22:30 Tańce z okolic Nyárád – Kristóf Fundák, Lili Fundák–Kaszai, Vadrózsa TE. | Zespół Magos
23:30 Tańce z Magyarbőd – Csaba Husvéth, Renáta Kisfalusi, Fóti Tánc Társulat | Zespół Tükrös
00:30 Tańce z Kalotaszeg (HH táncház) – Irén „Inci” Deffend, Barnabás Bordás, CKN | Zespół Magos
01:30 Tańce z regionu Szatmár – Zoltán Bulyáki, Nóra Bulyáki, UV Junior | Zespół Tükrös
02:15 Tańce z regionu Mezőség – Taniec swobodny | Magos–Tükrös
A na zakończenie zamieszczam mój wpis z Nocy Domów Tańca w 2022 r. z mojego pierwszego profilu na FB.
𝘿𝙤𝙢 𝙏𝙖𝙣́𝙘𝙖 – 𝙯̇𝙮𝙬𝙖 𝙩𝙧𝙖𝙙𝙮𝙘𝙟𝙖
𝙒𝙨́𝙧𝙤́𝙙 𝙣𝙤𝙘𝙣𝙚𝙟 𝙘𝙞𝙨𝙯𝙮, 𝙯𝙬ł𝙖𝙨𝙯𝙘𝙯𝙖 𝙬 𝙨𝙤𝙗𝙤𝙩𝙮, 𝙬 𝙬𝙞𝙚𝙡𝙪 𝙠𝙧𝙖𝙟𝙖𝙘𝙝 𝙤𝙙𝙗𝙮𝙬𝙖𝙟𝙖̨ 𝙨𝙞𝙚̨ 𝙘𝙤𝙧𝙖𝙯 𝙡𝙞𝙘𝙯𝙣𝙞𝙚𝙟𝙨𝙯𝙚 𝙞𝙢𝙥𝙧𝙚𝙯𝙮 𝙥𝙤𝙨́𝙬𝙞𝙚̨𝙘𝙤𝙣𝙚 𝙥𝙤𝙥𝙪𝙡𝙖𝙧𝙮𝙯𝙖𝙘𝙟𝙞 𝙠𝙪𝙡𝙩𝙪𝙧𝙮. 𝙎𝙥𝙤𝙨́𝙧𝙤́𝙙 𝙬𝙞𝙚𝙡𝙪 𝙉𝙤𝙘𝙮 – 𝙈𝙪𝙯𝙚𝙪𝙢,𝙏𝙚𝙖𝙩𝙧𝙤́𝙬, 𝙆𝙨𝙞𝙚̨𝙜𝙖𝙧𝙣́ – 𝙣𝙖 𝙨𝙯𝙘𝙯𝙚𝙜𝙤́𝙡𝙣𝙖̨ 𝙪𝙬𝙖𝙜𝙚̨ 𝙯𝙖𝙨ł𝙪𝙜𝙪𝙟𝙚 𝙉𝙤𝙘 𝘿𝙤𝙢𝙤́𝙬 𝙏𝙖𝙣́𝙘𝙖. 𝙄 𝙣𝙞𝙚 𝙩𝙮𝙡𝙠𝙤 𝙙𝙡𝙖𝙩𝙚𝙜𝙤, 𝙯̇𝙚 𝙥𝙤𝙯𝙖 𝙠𝙧𝙚̨𝙜𝙞𝙚𝙢 𝙠𝙪𝙡𝙩𝙪𝙧𝙮 𝙬𝙚̨𝙜𝙞𝙚𝙧𝙨𝙠𝙞𝙚𝙟, 𝙣𝙞𝙜𝙙𝙯𝙞𝙚 𝙞𝙣𝙙𝙯𝙞𝙚𝙟 𝙣𝙞𝙚 𝙞𝙨𝙩𝙣𝙞𝙚𝙟𝙚. 𝙏𝙖𝙠𝙯̇𝙚 𝙙𝙡𝙖𝙩𝙚𝙜𝙤, 𝙯̇𝙚 𝙡𝙞𝙘𝙯𝙖̨𝙘𝙮 𝙨𝙤𝙗𝙞𝙚 𝙟𝙪𝙯̇ 𝟱𝟬 𝙡𝙖𝙩 𝙧𝙪𝙘𝙝 „𝘿𝙤𝙢 𝙏𝙖𝙣́𝙘𝙖” 𝙬𝙘𝙞𝙖̨𝙯̇ 𝙥𝙧𝙯𝙮𝙘𝙞𝙖̨𝙜𝙖 𝙩ł𝙪𝙢𝙮 𝙢ł𝙤𝙙𝙯𝙞𝙚𝙯̇𝙮.
Kiedy w zeszłą sobotę krótko po północy udaliśmy się do Fonó Budai Zeneház, gdzie trwała Noc Domów Tańca, nie byliśmy pewni, co zastaniemy. Ulice dzielnicy Újbuda były pustawe, ta część miasta wyglądała raczej na śpiącą. Jakież było nasze zdziwienie, gdy z tego cichonocnego miejskiego krajobrazu po przekroczeniu progów Fonó znaleźliśmy się raptem w samym sercu wiejskiej potańcówki. Proporcje wiekowe jak na balu maturalnym: niewielkie grono pedagogiczne i tłum roześmianej, roztańczonej, rozśpiewanej młodzieży. Dziewczyny jak malowane, chłopcy wszyscy szwarni. Na scenie grała kapela Budapest Mezőség Band, a na parkiecie zgodnie ze wskazówkami udzielanymi przez prowadzącą parę całe towarzystwo żwawo wywijało. Patrzyłam na nich jak zaczarowana. Te wirujące kolorowe spódnice i sukienki, te chusty, korale, karminowe usta i mocny przytup męski. Zabawa trwała w najlepsze także w ogrodzie, gdzie spośród odpoczywających co rusz ktoś wyciągał akordeon, czy skrzypce i rozpoczynały się śpiewy. Gdyby to widział Ferenc Sebő, byłby wniebowzięty.
Kiedy 6 maja 1972 r. w sali Klubu Książki przy placu Ferenca Liszta w Budapeszcie (dzisiejsza księgarnia Sklep Pisarzy, Irók Boltja) odbyła się pierwsza potańcówka pod hasłem „Muzyka i taniec tak jak w Szék” (Zene és tánc, úgy mint Széken) zapewne żaden z jej organizatorów i uczestników nie sądził, że zrodzi się z tego trwający do dziś ruch Domu Tańca, a metoda pracy Domu Tańca trafi w 2011 r. na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Załączam tylko jedno zdjęcie, gdyż głupio było mi wyciągać komórkę wśród ludzi, którzy jakby o jej istnieniu przynajmniej na tę jedną noc zapomnieli.
Noc Domów Tańca była również otwarciem sezonu. Już w tę środę ponownie co tydzień odbywać się będzie dom tańca połączony z nauką. Zainteresowanych odsyłam do strony fono.hu
